Kancelaria Radców Prawnych Górski&Szetela

I. Co może stanowić przedmiot wkładu w spółce jawnej ?

Zgodnie z art. 48 § 2 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 505 ze zm. późn., dalej: „k.s.h.”) wkład wspólnika wnoszony do spółki jawnej może polegać na przeniesieniu lub obciążeniu własności rzeczy lub innych praw, a także na dokonaniu innych świadczeń na rzecz spółki. Ponadto z art. 14 § 1 k.s.h. wynika, że inaczej niż w przypadku spółek kapitałowych, wkładem do spółki jawnej, która jest spółką osobową, może być również świadczenie usług lub pracy. Tym samym, przyjąć należy, że wkładem niepieniężnym wnoszonym do spółki jawnej mogą być prawa, usługi bądź świadczenie pracy, mające wpływ na prowadzoną przez spółkę działalność gospodarczą i z tego punktu widzenia przydatne dla spółki, np. zobowiązanie do świadczenia usług z zakresu tworzenia oprogramowania komputerowego w ramach spółki.

II. Rodzaj i wartość wkładu określona w umowie spółki.

Ogólne wskazanie wnoszonego wkładu niepieniężnego jako świadczenia usług lub pracy polegającej na tworzeniu oprogramowania nie jest wystarczające. Kodeks spółek handlowych wymaga, aby w umowie spółki jawnej określone zostało zarówno to co stanowi wkład (np. zobowiązanie do świadczenia na rzecz spółki usług deweloperskich w konkretnych językach programowania), ale także jaka jest wartość tego wkładu. O ile w przypadku wkładu pieniężnego ocena wartości wkładu nie powinna stanowić problemu, o tyle trudności mogą pojawić się z wyceną wkładu niepieniężnego polegającego na świadczeniu usług lub pracy. W zależności od stopnia trudności związanych z ustaleniem wartość wkładu, konieczne może okazać się skorzystanie z pomocy biegłego, specjalizującego się w danej dziedzinie. W większości przypadków jednak wartość ta ustalana jest bezpośrednio przez wspólników w oparciu o ich wiedzę i doświadczenie. Wartość pracy może zostać określana jest jako iloczyn stawki godzinowej i liczby godzin pracy w konkretnej perspektywie np. w skali miesiąca. Dodatkowo w umowie wskazać należy kiedy będzie można uznać, że wkład niepieniężny został wniesiony zgodnie z zobowiązaniem, co ma istotne znaczenie np. w przypadku wystąpienia ze spółki wspólnika, który dotychczas regularnie wnosił do spółki wkład tego rodzaju. W przypadku braku szczegółowych uregulowań w tym zakresie, Kodeks spółek handlowych wprowadza domniemanie, zgodnie z którym w razie wątpliwości związanych z wkładami wspólników, uważa się, że wkłady wspólników są równe, zaś prawa, które wspólnik zobowiązał się wnieść do spółki, uważane są za przeniesione na spółkę.

III. Konsekwencje związane z wniesieniem wkładu niepieniężnego w postaci świadczenia usług lub pracy.

Co niezwykle istotne, wspólnik, który w ramach wniesionego wkładu świadczy na rzecz spółki jawnej usługi konkretnego rodzaju, np. uczestniczy w procesie tworzenia oprogramowania, nie otrzymuje w zamian za nie wynagrodzenia. W takim wypadku za usługi lub pracę wykonywane w spółce jawnej wspólnik otrzymuje uprawnienie do uczestnictwa w zyskach i stratach spółki, a na podstawie art. 53 k.s.h. – prawo do odsetek od udziału kapitałowego. Jeżeli jednak ten sam wspólnik, świadczy na rzecz spółki także usługi innego rodzaju - o ile umowa spółki nie stanowi inaczej -  to nie ma przeszkód, aby otrzymywał za nie osobne wynagrodzenie. Zamierzając przystąpić do spółki jawnej w charakterze wspólnika wnoszącego wkład niepieniężny w postaci świadczenia usług, warto zastanowić się zatem czy w długofalowej perspektywie jest to w istocie rozwiązanie korzystne.

IV. Co nie może stanowić wkładu w spółce jawnej ?

W tym miejscu jednak zauważyć należy, że przedmiotem wkładu niepieniężnego do spółki jawnej nie może być praca świadczona w zakresie prowadzenia spraw spółki, w sytuacji, gdy na mocy postanowień umowy spółki wspólnik nie został zwolniony z tego obowiązku. Wynika to z faktu, że zgodnie z art. 39 § 1 k.s.h. każdy wspólnik ma prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki. Jeżeli jednak wspólnik został na mocy umowy zwolniony z obowiązku prowadzenia spraw spółki, doktryna dopuszcza możliwość świadczenia usług wchodzących w zakres „prowadzenia spraw spółki” jako wkładu niepieniężnego w spółce z jawnej.

Jeżeli są Państwo zainteresowani praktycznymi aspektami dotyczącymi zawiązania i funkcjonowania spółki jawnej zapraszamy do kontaktu z naszą kancelarią oraz do śledzenia strony internetowej kancelarii.