21/07/2020
Jak chronić się przed niechcianymi treściami przesyłanymi za pomocą poczty elektronicznej? Czy przedsiębiorcy mogą prowadzić wysyłkę niezamówionej korespondencji drogą elektroniczną?
I. Informacja handlowa.
Definicję informacji handlowej zawiera art. 2 pkt 2 ustawy z dnia 18 lipca 2002 r.o świadczeniu usług drogą elektroniczną, zgodnie z którym każdą informację przeznaczoną bezpośrednio lub pośrednio do promowania towarów, usług lub wizerunku przedsiębiorcy lub osoby wykonującej zawód, której prawo do wykonywania zawodu jest uzależnione od spełnienia wymagań określonych w odrębnych ustawach, z wyłączeniem informacji umożliwiającej porozumiewanie się za pomocą środków komunikacji elektronicznej z określoną osobą oraz informacji o towarach i usługach niesłużącej osiągnięciu efektu handlowego pożądanego przez podmiot, który zleca jej rozpowszechnianie, w szczególności bez wynagrodzenia lub innych korzyści od producentów, sprzedawców i świadczących usługi.
II. Niezamówiona informacja handlowa.
Z kolei art. 10 w/w ustawy wskazuje, iż zakazane jest przesyłanie niezamówionej informacji handlowej skierowanej do oznaczonego odbiorcy będącego osobą fizyczną za pomocą środków komunikacji elektronicznej, w szczególności poczty elektronicznej.
Informację handlową uważa się za zamówioną, jeżeli odbiorca wyraził zgodę na otrzymywanie takiej informacji, w szczególności udostępnił w tym celu identyfikujący go adres elektroniczny. W praktyce sprowadza się to do np. zaznaczenia na stronie internetowej check-boxa ze zgodą na wysyłkę takiej korespondencji.
Jak wskazuje UOKIK, zakazane jest domniemywanie zgody konsumenta z oświadczeń woli o innej treści, przykładowo: fakt, iż konsument rejestruje się na danej stronie internetowej nie jest wystarczający do uznania, że akceptuje on otrzymywanie informacji handlowej.
Wysyłanie niezamówionej informacji handlowej stanowi czyn nieuczciwej konkurencji w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz. U. z 2019 r. poz. 1010).
III. Niezamówiona informacja handlowa, a prawo telekomunikacyjne.
Wymagania odnośnie wysyłki niezamówionej informacji handlowej wynikają nie tylko z powołanej powyżej ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną,lecz również z ustawy z 16 lipca 2014 - Prawo telekomunikacyjne (Dz.U.2020 poz. 875).
Zgodnie z art. 172 tej ustawy, zakazane jest używanie telekomunikacyjnych urządzeń końcowych i automatycznych systemów wywołujących (czyli np. masowa wysyłka sms lub e-mail) dla celów marketingu bezpośredniego, chyba że abonent lub użytkownik końcowy uprzednio wyraził na to zgodę.
Natomiast, porównując art. 172 ustawy prawo telekomunikacyjne z art. 10 ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną wskazać można na kilka różnic:
- art. 10 ust. 1 u.ś.u.d.e., jako podmiot uprawniony wskazuje osobę fizyczną, do której jest skierowana niezamówiona informacja handlowa, zaś podmiotami uprawnionymi na podstawie przepisu art. 172 ust. 1 pr.tel. będą wszyscy abonenci lub użytkownicy końcowi niezależnie od tego, czy są to osoby fizyczne, czy prawne, do których jest skierowany marketing bezpośredni;
- art. 10 ust. 1 u.ś.u.d.e. wskazuje na środki komunikacji elektronicznej, ograniczające zastosowanie tego przepisu do transmisji danych, w art. 172 ust. 1 pr.tel. ustawodawca względnym zakazem objął wykorzystanie automatycznych systemów wywołujących i telekomunikacyjnych urządzeń końcowych.
IV. Jak można się chronić przed niezamówioną informacją handlową?
- weryfikować komu i w jakim celu udostępniamy swój prywatny adres e-mail;
- korzystać z funkcji kont pocztowych, które niejednokrotnie umożliwiają blokowanie korespondecji od niechcianych nadawców;
- czytać dokładnie oświadczenia, jakie zaznaczamy przy rejestracji na danej stronie internetowej;
- zapoznać się polityką prywatności serwisów internetowych, w których podajemy swój adres e-mail;
- sprawdzic czy nadawca niezamówionej wiadomości posiada naszą zgodę na wysyłanie takich informacji, a jeżeli nie - to zażądać od niego usunięcia swojego adresu e-mail z bazy danych;
- w sytuacji, gdy otrzymywanie niezamówionych wiadomości wywołałoby zagrożenie lub naruszenie bezpieczeństwa w sieci internetowej, należy zgłosić taki incydent do zespołu CERT Polska (www.cert.pl) lub do swojego dostawcy usług.
Niniejsze oznacza tym samym, że przedsiębiorcy, którzy chcą z zachowaniem norm prawnych wysyłać niezamówione informacje handlowe, powinni przede wszystkim:
- uzyskać od potencjalnych odbiorców zgodę na wysyłanie informacji handlowych (np. zamieszczając odpowiedni checkbox zgody do zaznaczenia na stronie internetowej przy formularzu kontaktowym lub przy panelu klienta swojego sklepu internetowego),
- przygotować i umieścić na swojej stronie internetowej politykę prywatności, w której wskazujemy w jaki sposób chronimy prywatność użytkowników strony i do jakich celów wykorzystujemy pozyskane od nich ich adresy e-mail,
- zidentyfikować wysyłanie infomacji handlowych również pod kątem wymogów RODO (m.in. podstawy prawnej przetwarzania danych, rozważenia przeprowadzenia tzw. testu równowagi oraz realizacji obowiązku informacyjnego z art. 13 RODO).
W przypadku szerszego zainteresowania tym tematem lub udzieleniem wskazówek uzwględniających konkretny stan faktyczny, zachęcamy Państwa do kontaktu z naszą kancelarią.