15/05/2020
Obowiązki pracodawcy związane z ustaniem stosunku pracy.
Niekiedy zbieg różnego rodzaju wydarzeń powoduje konieczność zwolnienia pracownika z pracy. Pamiętać jednak należy, że ustanie stosunku pracy rodzi kilka obowiązków, które pracodawca musi wypełnić. O podjęciu jakich działań musi pamiętać pracodawca w związku z ustaniem stosunku pracy z pracownikiem?
Do obowiązków pracodawcy związanych z ustaniem stosunku pracy należą:
I. ROZLICZENIE PIENIĘŻNE:
- w przypadku ustania stosunku pracy, pracodawca powinien rozliczyć pracownika i wypłacić należne mu wynagrodzenie, z uwzględnieniem ewentualnych dodatków,
- jeśli pracownik nie wykorzystał urlopu wypoczynkowego w trakcie okresu wypowiedzenia, pracodawca ma obowiązek wypłaty ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy,
- w zależności od warunków ustającego stosunku pracy, pracodawca może być zobowiązany do wypłaty pracownikowi ekwiwalentu np. za używanie własnej odzieży i obuwia roboczego lub kosztów prania odzieży roboczej.
II. WYDANIE ŚWIADECTWA PRACY:
- zgodnie z art. 97 Kodeksu pracy, w związku z rozwiązaniem lub wygaśnięciem stosunku pracy pracodawca jest obowiązany wydać pracownikowi świadectwo pracy w dniu, w którym następuje ustanie stosunku pracy, jeżeli nie zamierza nawiązać z nim kolejnego stosunku pracy w ciągu 7 dni od dnia rozwiązania lub wygaśnięcia poprzedniego stosunku pracy,
- jeżeli z przyczyn obiektywnych wydanie świadectwa pracy pracownikowi albo osobie przez niego upoważnionej w tym terminie nie jest możliwe, pracodawca w ciągu 7 dni od dnia upływu tego terminu przesyła świadectwo pracy pracownikowi lub tej osobie za pośrednictwem poczty albo doręcza je w inny sposób. Świadectwo pracy dotyczy okresu lub okresów zatrudnienia, za które dotychczas nie wydano świadectwa pracy,
- wydanie świadectwa pracy nie może być uzależnione od uprzedniego rozliczenia się pracownika z pracodawcą,
- w świadectwie pracy podaje się informacje dotyczące okresu i rodzaju wykonywanej pracy, zajmowanych stanowisk, trybu rozwiązania albo okoliczności wygaśnięcia stosunku pracy, a także inne informacje niezbędne do ustalenia uprawnień pracowniczych i uprawnień z ubezpieczenia społecznego. Ponadto w świadectwie pracy zamieszcza się wzmiankę o zajęciu wynagrodzenia za pracę w myśl przepisów o postępowaniu egzekucyjnym. Na żądanie pracownika w świadectwie pracy należy podać także informację o wysokości i składnikach wynagrodzenia oraz uzyskanych kwalifikacjach,
- aktualny wzór świadectwa pracy zawiera rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 sierpnia 2019 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie świadectwa pracy (Dz.U. 2019 poz. 1709),
- pracownik może w ciągu 14 dni od otrzymania świadectwa pracy wystąpić do pracodawcy z wnioskiem o sprostowanie świadectwa pracy. Jeśli wniosek nie zostanie uwzględniony, pracownikowi przysługuje, w ciągu 14 dni od zawiadomienia o odmowie sprostowania świadectwa pracy, prawo wystąpienia z żądaniem jego sprostowania do sądu pracy. W przypadku niezawiadomienia przez pracodawcę o odmowie sprostowania świadectwa pracy, żądanie sprostowania świadectwa pracy wnosi się do sądu pracy,
- w przypadku niewydania przez pracodawcę świadectwa pracy w wyżej wskazanych terminach, pracownikowi przysługuje prawo wystąpienia do sądu pracy z żądaniem zobowiązania pracodawcy do wydania świadectwa pracy. Jeżeli pracodawca nie istnieje albo z innych przyczyn wytoczenie przeciwko niemu powództwa o zobowiązanie pracodawcy do wydania świadectwa pracy jest niemożliwe, pracownikowi przysługuje prawo wystąpienia do sądu pracy z żądaniem ustalenia uprawnienia do otrzymania świadectwa pracy. Ze wskazanymi żądaniami można wystąpić w każdym czasie przed upływem terminu przedawnienia, który wynosi 3 lata. Wskazane rozwiązanie stosuje się również w przypadku żądania sprostowania świadectwa pracy,
- pracownikowi przysługuje roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej przez pracodawcę wskutek niewydania w terminie lub wydania niewłaściwego świadectwa pracy. Odszkodowanie to przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy z tego powodu, nie dłuższy jednak niż 6 tygodni. Orzeczenie o odszkodowaniu w związku z wydaniem niewłaściwego świadectwa pracy stanowi podstawę do zmiany tego świadectwa,
- pracodawca wraz ze świadectwem pracy wydaje pracownikowi w postaci papierowej lub elektronicznej informację o:
- okresie przechowywania dokumentacji pracowniczej,
- możliwości odbioru przez pracownika dokumentacji pracowniczej do końca miesiąca kalendarzowego następującego po upływie okresu przechowywania dokumentacji pracowniczej,
- zniszczeniu dokumentacji pracowniczej w przypadku jej nieodebrania w powyższym terminie.
- kopia wydanego świadectwa pracy powinna zostać dołączona do części C akt osobowych pracownika – dokumentów z zakresu ustania zatrudnienia.
III. WYREJESTROWANIE PRACOWNIKA Z UBEZPIECZEŃ:
- wyrejestrowanie pracowników odbywa się na podstawie art. 36 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych z dnia 13 października 1998 r. (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 266),
- pracodawca jest zobowiązany wyrejestrować byłego pracownika z ZUS w terminie 7 dni od ustania stosunku pracy,
- wyrejestrowanie pracowników następuje na formularzu ZUS ZWUA.
IV. COFNIĘCIE NADANYCH UPRAWNIEŃ:
- natomiast w zakresie realizacji zasad ochrony danych osobowych, pracodawca jest przede wszystkim zobowiązany do tego, aby niezwłocznie odebrać pracownikowi wszystkie uprawnienia dostępu do systemów informatycznych oraz upoważnienia dostępu do danych osobowych.
- pracodawca powinien zadbać również o to, aby odwołać udzielone pracownikowi pełnomocnictwa.
- obowiązkiem i jednocześnie uprawnieniem pracodawcy jest ponadto rozliczenie się z pracownikiem z powierzonego mu sprzętu (np. telefon, laptop) w momencie rozwiązania umowy o pracę.
Jeśli potrzebujesz porady prawnej związanej z ustaniem stosunku pracy oraz szeroko pojętego prawa pracy, serdecznie zapraszamy do kontaktu z naszą Kancelarią.