Kancelaria Radców Prawnych Górski&Szetela

Przed Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej trafiła sprawa rozpoznawana wcześniej przez Sąd Okręgowy w Barcelonie, na gruncie której powód domagał się od spółki Mercedes Benz Trucks Espana odszkodowania tytułem naprawienia szkody spowodowanej praktyką antykonkurencyjną stosowaną przez spółkę Daimler. Co istotne, spółka Mercedes Benz Trucks Espana jest spółką zależną w grupie Daimler, natomiast spółka Daimler została w 2016 r. ukarana przez Komisję Europejską za uczestnictwo w kartelu naruszającym reguły konkurencji poprzez zmowę cenową polegającą na zawyżaniu cen samochodów ciężarowych.

I. Kogo pozwać, gdy czynu nieuczciwej konkurencji dopuszcza się jeden z podmiotów grupy spółek?

Sąd Gospodarczy w Barcelonie odrzucił pozew w powyższej sprawie, ponieważ uznał, że właściwym pozwanym powinna być spółka Daimler – ukarana decyzją Komisji Europejskiej, a nie zależna od niej spółka Mercedes Benz Trucks Espana. Dopiero Sąd Okręgowy powziął wątpliwości i skierował do TSUE pytanie prejudycjalne.

Po przeanalizowaniu zagadnienia TSUE orzekł, że w przypadku praktyk naruszających konkurencję, poszkodowany może żądać odszkodowania od spółki ukaranej za tą praktykę lub spółki od niej zależnej, jednak w drugim  przypadku musi wykazać, że spółki te tworzą jednostkę powiązaną gospodarczo, organizacyjnie i prawnie, a ponadto istnieją konkretne powiązania między działalnością gospodarczą spółki zależnej i przedmiotem naruszenia, za które odpowiedzialna była spółka dominująca.

II. Kiedy możemy mówić o działalności naruszającej konkurencję?

Działalność antykonkurencyjna uregulowana jest w art. 101 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, który określa zachowanie przedsiębiorców niezgodne z zasadami rynku wewnętrznego UE. Na gruncie tego przepisu, zakazane są wszelkie porozumienia między przedsiębiorcami, których celem lub skutkiem jest zapobieżenie, ograniczenie lub zakłócenie konkurencji na rynku wewnętrznym. Do przykładów takich działań możemy zaliczyć m.in. ustalenie cen zakupu lub sprzedaży towarów, ograniczenie lub kontrolowanie produkcji, podział rynków lub źródeł zaopatrzenia, czy stosowanie wobec partnerów handlowych nierównych warunków współpracy i konkurencji.

Wszelkie wskazane powyżej porozumienia są nieważne z mocy prawa, a przedsiębiorcy dopuszczający się takich praktyk podlegają sankcjom nakładanym w postępowaniu inicjowanym przez Komisję Europejską. Niezależnie od kar nałożonych przez KE, każdy pokrzywdzony działaniami antykonkurencyjnymi może dochodzić odszkodowania przed sądem na zasadach ogólnych, jeśli wykaże związek między zaistnieniem porozumienia naruszającego konkurencję a powstaniem szkody.

III. Czy spółka zależna może uwolnić się od odpowiedzialności odszkodowawczej?

TSUE w swoim wyroku podkreślił, że w postępowaniu odszkodowawczym nie można pominąć prawa do obrony spółki zależnej. Oczywiście taka spółka może wykazać, że nie należy do grupy naruszającej konkurencję lub, że w ogóle nie doszło do naruszenia prawa, jednak w ocenie Trybunału, spółka zależna może podnosić także każdy argument, który spółka dominująca  - odpowiedzialna za naruszenie uczciwej konkurencji mogłaby przytoczyć w postępowaniu antykonkurencyjnymi prowadzonym przez Komisję Europejską.

Tym samym, mimo ogólnej zasady umożliwiającej dochodzenie odszkodowania za czyny naruszające konkurencję od spółki zależnej, należy podkreślić, że wciąż taka spółka posiada środki pozwalające uwolnić się od odpowiedzialności.

W przypadku pytań dotyczących tego lub innych zagadnień, zapraszamy Państwa do kontaktu z naszą Kancelarią: kancelaria@apogado.pl