Kancelaria Radców Prawnych Górski&Szetela

Do końca 2020 roku osoby, które korzystały z dronów wyłącznie w celach sportowych i rekreacyjnych nie musiały posiadać żadnych specjalnych uprawnień ani zdawać egzaminów na operatora dronu. Obowiązywało wówczas prawo krajowe, które wymagało posiadania licencji jedynie od osób profesjonalnie korzystających z dronów w celach zarobkowych oraz od osób posiadających drony o masie powyżej 600 g, latających nad terenem zabudowanym. Obecnie, na skutek wejścia w życie unijnych przepisów regulujących użytkowanie bezzałogowych statków powietrznych, które ujednoliciły tę sferę prawa we wszystkich krajach członkowskich, zasady korzystania z dronów o masie 250g i większej zostały zaostrzone. 1 lipca 2019 roku weszło w życie rozporządzenie wykonawcze (UE) 2019/947 z dnia 24.05.2019 r. w sprawie przepisów i procedur dotyczących eksploatacji bezzałogowych statków powietrznych (dalej „rozporządzenie”). Pierwotnie europejskie przepisy dotyczące dronów miały wejść do stosowania rok później, jednakże termin ten został  przesunięty przez Komisję Europejską na 31 grudnia 2020 r.

Nowe przepisy mają na celu poprawę bezpieczeństwa oraz otwarcie granic dla branży bezzałogowej. Z jednej strony dzięki nowym regulacjom, korzystanie z dronów stało się bardziej powszechne i dostępne nie tylko dla profesjonalistów. Z drugiej jednak strony, osoby korzystające dotychczas z dronów jedynie w celach rozrywkowych muszą obecnie spełnić szereg wymogów, odbyć szkolenia i uzyskać uprawnienia do sterowania dronem.

Rozporządzenie klasyfikuje 3 kategorie operacji związanych z dronami, czyli bezzałogowymi statkami powietrznymi (dalej: „BSP”), w oparciu o analizę ryzyka, które się z nimi wiąże:

I. Kategoria otwarta.

W tej kategorii wykonywane są loty niskiego ryzyka, niewymagające zgody Urzędu Lotnictwa Cywilnego. Odległość BSP od ziemi może wynosić max. 120 m i przez cały czas musi znajdować się on w zasięgu widoczności wzrokowej pilota lub obserwatora. Masa drona nie może być większa niż 25 kg. Minimalny wiek pilota to 16 lat.

Co do zasady, loty w tej kategorii odbywają się w określonej odległości od ludzi.

W ramach tej kategorii wyróżnione zostały 3 podkategorie: A1, A2 i A3.

• A1 („nad ludźmi”) – drony o masie do 900g (klasa C0 do 250 g i klasa C1 do 900 g)

- z pewnymi ograniczeniami, dopuszcza się możliwość dokonywania lotów nad innymi osobami, jednakże nie wolno kierować drona nad zgromadzenia osób („zgromadzenie osób” w rozumieniu rozporządzenia, to zgromadzenie, w którym zagęszczenie osób uniemożliwia im przemieszczanie się, np. nad stadionami, na których odbywają się mecze piłkarskie, nad miejscami, w których odbywają się koncerty i festiwale, nad ulicami, na których odbywają się przemarsze osób protestujących itp.);

- w celu korzystania z drona o masie od 250 g do 900 g należy ukończyć szkolenie on-line i zaliczyć test on-line z wiedzy teoretycznej składający się z 40 pytań;

• A2 („blisko ludzi”) – drony o masie do 4 kg (klasa C2)

- zabrania się wlatywania nad osoby i zgromadzenia osób, a minimalna odległość pozioma od osób to 30 m lub 5 m jeżeli dron posiada funkcję ograniczającą prędkość lotu;

- konieczne jest uzyskanie Certyfikatu Kompetencji Pilota BSP (w tym celu obowiązkowe jest szkolenie on-line, samokształcenie praktyczne, zdanie egzaminu teoretycznego pod nadzorem);

• A3 („daleko od ludzi”) – drony o masie do 25 kg (klasa C3 i C4).

- zabrania się wlatywania nad osoby, zgromadzenia osób i nad zabudowę, a minimalna odległość pozioma od osób i od zabudowy wynosi 150m;

- należy ukończyć szkolenie on-line i zaliczyć test on-line z wiedzy teoretycznej składający się z 40 pytań;

W ramach tej kategorii wymagana jest rejestracja operatorów BSP, których masa wynosi 250 g i więcej lub które w przypadku uderzenia mogą przekazać człowiekowi energię powyżej 80 dżuli oraz BSP, które zostały wyposażone w czujniki zdolne do zbierania danych osobowych.

II. Kategoria szczególna.

W tej kategorii wykonywane są loty średniego ryzyka, które swoimi parametrami wykraczają poza te wskazane w ramach kategorii otwartej. Oceny ryzyka dokonuje sam operator oraz nadzór lotniczy. Przed wykonaniem lotu konieczne będzie zweryfikowanie i uzyskanie zgody od Urzędu Lotnictwa Cywilnego (ULC). Jeżeli ULC stwierdzi, iż wykonanie takiego lotu nie jest wystarczające bezpieczne, odmówi wydania zgody. Zgoda taka będzie możliwa do uzyskania w trzech trybach:

• Oświadczenie o operacji zgodnie ze standardowym scenariuszem
• Wniosek o zezwolenie na operację
• Certyfikat LUC

W ramach kategorii szczególne wymagana jest rejestracja wszystkich operatorów systemów BSP, bez względu na masę BSP.

III. Kategoria certyfikowana.

W tej kategorii wykonywane są loty związane z wysokim ryzykiem. Operacje zostają zakwalifikowane do tej kategorii wówczas, gdy zostaną spełnione łącznie następujące warunki:

• BSP jest certyfikowany na podstawie rozporządzenia;
• operacja wiąże się z:

- przelotem nad zgromadzeniem;

- transportem osób;

- transportem materiałów niebezpiecznych;

Kategoria otwarta jest zatem kategorią, w ramach której możemy wykonywać loty dronami w celach rekreacyjnych. Jeśli masa naszego drona nie jest większa niż 249 g, wówczas nie obowiązują nas wymogi dotyczące rejestracji, ukończenia kursu i zdania egzaminu. Musimy jednak stosować się do ogólnych wytycznych co do maksymalnej wysokości lotu, wieku pilota oraz odległości od osób postronnych. Jeśli jednak masa naszego drona wynosi 250 g lub więcej, wówczas należy dokładnie określić, do której z podkategorii należy zaliczyć operacje wykonywane dronem i spełnić określone w niej wymogi.

Jeśli mają Państwo pytania lub wątpliwości w kwestii przepisów korzystania z dronów, zachęcamy do kontaktu z naszą kancelarią.