Kancelaria Radców Prawnych Górski&Szetela

I.  W JAKI SPOSÓB USTANOWIĆ ZARZĄD SUKCESYJNY?

By skutecznie ustanowić zarząd sukcesyjny, konieczne jest spełnienie trzech wymogów wynikających z art. art. 6 ust. 1 Ustawy o Zarządzie Sukcesyjnym, tj.:

a.Powołanie zarządcy sukcesyjnego – uprawnienie w tym zakresie przysługuje przedsiębiorcy za życia, a po śmierci przedsiębiorcy – m.in. jego małżonkowi lub spadkobiercom. Forma, w jakiej należy dokonać tej czynności zależy do tego, kiedy jest dokonywana. Jeżeli następuje to za życia przedsiębiorcy – powinno się zachować formę pisemną. W wypadku powołania zarządcy sukcesyjnego po śmierci przedsiębiorcy – konieczne jest zachowanie formy aktu notarialnego.

b. Wyrażenie, przez osobę powołaną, zgody na pełnienie funkcji zarządcy sukcesyjnego – zgoda powinna precyzować którego konkretnie przedsiębiorstwa dotyczy. Kwestia formy wyrażenia zgody wygląda analogicznie jak w przypadku powołania zarządcy sukcesyjnego. O ile następuje za życia przedsiębiorcy – obowiązuje wymóg formy pisemnej. Jeżeli do powołania zarządcy dochodzi po śmierci przedsiębiorcy – zgoda na pełnienie tej funkcji wymaga zachowania formy aktu notarialnego.

c. Wpisanie informacji o ustanowieniu zarządcy sukcesyjnego w CEIDG.

II.KTO MOŻE PEŁNIĆ FUNKCJĘ ZARZĄDCY SUKCESYJNEGO?

Zgodnie z art. 8 Ustawy o Zarządzie Sukcesyjnym na funkcję zarządcy sukcesyjnego powołana może być wyłącznie osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych. Przepis ten wyklucza więc powołanie na zarządcę sukcesyjnego np. osoby, która nie ukończyła 18 lat bądź podmiotu innego niż osoba fizyczna, np. spółki z o.o.

Przeszkodą, uniemożliwiającą pełnienie funkcji zarządcy sukcesyjnego jest prawomocne orzeczenie wobec powołanej osoby zakazu prowadzenia działalności gospodarczej (ogólnego lub zawężonego do danego rodzaju działalności). Nie ma przy tym znaczenia, czy zakaz ten został orzeczony w postępowaniu karnym, czy w myśl przepisów ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1520 z późn. zm.).

III. JAKIE KOMPETENCJE MA ZARZĄDCA SUKCESYJNY?

Art. 18 Ustawy o Zarządzie Sukcesyjnym stanowi, że: „Zarząd sukcesyjny obejmuje zobowiązanie do prowadzenia przedsiębiorstwa w spadku oraz umocowanie do czynności sądowych i pozasądowych związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa w spadku.”.

Zakres kompetencji zarządcy sukcesyjnego jest zatem bardzo szeroki. Ma on prawo do składania oświadczeń dotyczących przedsiębiorstwa, może dokonywać czynności prawnych, w tym zawierać umowy, ugody, zarządzać majątkiem stanowiącym majątek przedsiębiorstwa. Może również dokonywać czynności sądowych, tj. może wytaczać powództwa, środki zaskarżenia, ustanawiać pełnomocników procesowych. W zakresie czynności pozasądowych, może np. dokonywać czynności w toku postępowań arbitrażowych czy podatkowych. Obowiązkiem zarządcy sukcesyjnego jest regulowanie zobowiązań wobec pracowników i współpracowników przedsiębiorstwa oraz zobowiązań publicznoprawnych (podatków).

Swoboda zarządcy sukcesyjnego jest jednak ograniczona w przypadku czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu. Zarządca sukcesyjny może wykonywać takie czynności dopiero, gdy uzyska zgodę współwłaścicieli przedsiębiorstwa w spadku lub ewentualnie zezwolenie sądu, które zastępuje zgodę współwłaścicieli.

Co istotne, zarząd sukcesyjny może ustanowić przedsiębiorca, który we własnym imieniu wykonywał działalność gospodarczą na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, więc także wspólnik spółki cywilnej. Powyższe wynika z art. 1 pkt 1 Ustawy o Zarządzie Sukcesyjnym. Przepisów tej ustawy nie stosuje się natomiast do innych form prowadzenia działalności, w tym do wspólników spółek handlowych.

Jeżeli mają Państwo jakiekolwiek wątpliwości związane z ustanowieniem zarządcy sukcesyjnego lub pełnieniem tej funkcji, zapraszamy do kontaktu z naszą Kancelarią:  kancelaria@apogado.pl