Kancelaria Radców Prawnych Górski&Szetela

W dniu 23 maja 2024 r. Sejm przyjął nowy projekt ustawy o ochronie sygnalistów. Nastepnie ustawa trafiła do Senatu, który zgłosił swoje poprawki  m.in. dotyczące usunięcia naruszeń w zakresie prawa pracy z katalogu objętego tą ustawą. Czyli w praktyce: pracownicy, którzy będą zgłaszać naruszenia w zakresie prawa pracy nie będą objęci dodatkową ochroną ustawową jako sygnaliści.

Co dalej z ustawą? Wróci znów do Sejmu. Natomiast przewiduje się, że zostanie niebawem uchwalona przez obie izby m.in. z uwagi na wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE, który zobowiązał nasz kraj do zapłacenia kary za brak implementacji przepisów dotyczących sygnalistów do polskiego porządku prawnego.

O założeniach przepisów dotyczących sygnalistach pisaliśmy w serii artykułów w 2021 r., m.in.: https://www.apogado.pl/sygnalisci-z-nowymi-uprawnieniami-pracodawcy-z-nowymi-obowiazkami.

Aktualnie część pracodawców zarówno prywatnych jak i publicznych, wdrożyło już procedury wewnętrzne dotyczące zgłaszania naruszeń prawa w swoich organizacjach, zatem będą oni zobowiązani do ich aktualizacji.

Natomiast przedsiębiorcy, którzy dotychczas nie posiadają wewnętrznych procedur zgłaszania naruszeń, będą zobowiązani do ich wdrożenia.

Ale co za tym idzie, pojawia się zasadnicze pytanie:

  Których grup przedsiębiorców dotyczą nowe przepisy?

• przedsiębiorców na rzecz których pracę zarobkową wykonuje co najmniej 50 osób,
• przedsiębiorców wykonujących działalność w zakresie usług, produktów i rynków finansowych oraz przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, bezpieczeństwa transportu i ochrony środowiska – niezależnie od liczby zatrudnianych osób.

Co istotne do osób świadczących pracę, ustawodawca zaliczył nie tylko pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę na pełen etat ale i osoby, które świadczą pracę za wynagrodzeniem na innej podstawie niż stosunek pracy (np. na podstawie umowy zlecenia), jeżeli nie są zatrudnione do tego rodzaju pracy inne osoby, niezależnie od podstawy zatrudnienia.Do określenia liczby osób wykonujących pracę zarobkową na rzecz podmiotu prawnego, bierzemy  pod uwagę stan zatrudnienia na dzień 1 stycznia lub 1 lipca danego roku.

Jakie najważniejsze obowiązki nakładają nowe przepisy na w/w przedsiębiorców ?

• wdrożenie procedury zgłoszeń wewnętrznych (art.25 ustawy),
• organizację przyjmowania zgłoszeń sygnalistów oraz podejmowania tzw. działań następczych,
• prowadzenie rejestru zgłoszeń wewnętrznych (art.29 ustawy)
• organizację przyjmowania zgłoszeń sygnalistów oraz podejmowania tzw. działań następczych (przy zachowaniu  zakazu prowadzenia działań odwetowych w stosunku do sygnalistów- art.11 ustawy).

Ustawa wprowadza również przepisy karne. Przykładowo: Kto będąc odpowiedzialnym za ustanowienie procedury zgłoszeń wewnętrznych nie ustanowi jej, będzie podlegał karze grzywny.

Projekt ustawy przewiduje, iż nowa ustawa wejdzie w życie po upływie 3 miesięcy od dnia jej ogłoszenia, natomiast w zakresie regulacji dotyczących procedury zgłoszeń zewnętrznych – po upływie 6 miesięcy.

W kolejnych artykułach z tej serii poruszymy tematykę zasad wdrożenia wewnętrznej procedury zgłaszania naruszeń prawa, a także kwestię odpowiedzialności sygnalistów w przypadku dokonania zgłoszeń naruszeń prawa,okażą się nieprawdziwe.

W przypadku pytań dotyczących tego zagadnienia, zapraszamy Państwa do kontaktu z naszą Kancelarią.